e
sv

Kişilik Bozukluğu Tipleri ve Belirtileri

20 Mayıs 2025 09:33
avatar

Mor Pusula

  • e 1

    Mutlu

  • e 0

    Eğlenmiş

  • e 0

    Şaşırmış

  • e 0

    Kızgın

  • e 0

    Üzgün

Kadınlar İçin Ruh Sağlığında Farkındalık Rehberi

Günlük hayatımızda yaşadığımız duygular, düşünceler ve davranışlar kişiliğimizin birer yansımasıdır. Ancak bazı kişilerde bu özellikler, toplumla uyumsuzluk, iletişim sorunları ya da işlevsellik kaybı yaratacak şekilde kalıplaşmış olabilir. İşte bu noktada kişilik bozukluklarından söz etmek mümkündür.

Özellikle kadınlar, yoğun sosyal sorumluluklar ve duygusal yükler nedeniyle kişilik bozukluklarının belirtilerini göz ardı edebilir. Bu yazımızda, kadınlara yönelik farkındalığı artırmayı amaçlayarak kişilik bozukluğu tipleri ve belirtileri üzerine detaylı bir bakış sunuyoruz.

Kişilik Bozukluğu Nedir?

Kişilik bozukluğu, bireyin düşünme biçimini, duygusal tepkilerini ve sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyen uzun süreli davranış kalıplarıdır. Bu bozukluklar genellikle ergenlik ya da erken yetişkinlikte başlar ve yaşam boyu devam edebilir.

Kişilik Bozukluğu Tipleri ve Belirtileri

Uzmanlar, kişilik bozukluklarını 3 ana küme altında toplamaktadır: A, B ve C kümeleri.

 A Kümesi: Tuhaf ve Eksantrik Davranışlar

1. Paranoid Kişilik Bozukluğu

  • Sürekli başkalarına karşı güvensizlik
  • Kıskançlık, alınganlık
  • Olayları tehdit gibi algılama eğilimi
    Kadınlarda etkisi: İlişkilerde aşırı kontrol ve kıskançlık davranışları gözlemlenebilir.

2. Şizoid Kişilik Bozukluğu

  • Sosyal ilişkilerden uzak durma
  • Duygusal soğukluk
  • Yakınlık kurmaktan kaçınma
    Kadınlarda etkisi: Sosyal izolasyon, yalnızlığı tercih etme, duygusal ifade eksikliği.

3. Şizotipal Kişilik Bozukluğu

  • Garip düşünceler, batıl inançlar
  • Sosyal anksiyete
  • Alışılmadık davranışlar
    Kadınlarda etkisi: Spiritüel saplantılar, sosyal ilişkilerde zorluklar.

B Kümesi: Dramatik, Duygusal ve Dengesiz Davranışlar

4. Antisosyal Kişilik Bozukluğu

  • Başkalarının haklarını hiçe sayma
  • Yalan söyleme, manipülasyon
  • Empati eksikliği
    Kadınlarda nadir görülür, ama olduğunda sosyal bağlarda ciddi yıkım yaratabilir.

5. Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu

  • Duygu durum dalgalanmaları
  • Terk edilme korkusu
  • İlişkilerde aşırılıklar (idealize etme ve değersizleştirme)
    Kadınlarda en sık görülen kişilik bozukluklarından biridir.
    Belirti örneği: “Beni sevdiğini söyledin ama mesajıma 2 saat sonra döndün, demek ki artık istemiyorsun.”

6. Histrionik Kişilik Bozukluğu

  • İlgi odağı olma arzusu
  • Abartılı duygusal ifadeler
  • Görünüşe aşırı önem verme
    Kadınlarda yaygın olarak görülür.
    Belirti örneği: Sosyal medyada onay ve beğeni arayışına dayalı davranışlar.

7. Narsistik Kişilik Bozukluğu

  • Kendini üstün görme
  • Eleştiriye tahammülsüzlük
  • Empati yoksunluğu
    Kadınlarda dış görünüş ya da başarı üzerinden kendini üstün görme eğiliminde olabilir.

C Kümesi: Kaygılı ve Korkulu Davranışlar

8. Çekingen Kişilik Bozukluğu

  • Eleştiriden korkma
  • Toplum içinde konuşmaktan çekinme
  • Kendini yetersiz görme
    Kadınlarda etkisi: İş görüşmelerinden veya sosyal ortamlardan uzak durma.

9. Bağımlı Kişilik Bozukluğu

  • Karar verememe
  • Aşırı onay ihtiyacı
  • Terk edilme korkusu
    Kadınlarda sıklıkla görülür.
    Belirti örneği: Partnerin onayı olmadan hiçbir karar verememe.

10. Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu (OKKB)

  • Aşırı düzen ve mükemmeliyetçilik
  • Kontrol ihtiyacı
  • Esneklikten yoksunluk
    Kadınlarda etkisi: “Her şey mükemmel olmalı” düşüncesiyle kendini fazlasıyla yıpratma.

Kadınlar İçin Neden Bu Kadar Önemli?

  • Toplumsal roller, kadınların kişilik bozukluklarını bastırmasına ya da görmezden gelmesine neden olabilir.
  • Annelik, eşlik, iş hayatı gibi çoklu sorumluluklar, duygusal dengeyi etkileyebilir.
  • Fiziksel belirtiler (baş ağrısı, yorgunluk vb.), psikolojik kökenli olabilir.

Ne Zaman Uzman Desteği Alınmalı?

  • Kendinizi sürekli huzursuz, öfkeli, değersiz ya da yalnız hissediyorsanız
  • Sosyal ilişkilerinizde tekrarlayan sorunlar yaşıyorsanız
  • Aynı davranışları sergileyip hep olumsuz sonuçlar alıyorsanız
    ✅ Bir psikolog veya psikiyatristten destek almanız faydalı olacaktır.

Kendinizi Tanımak, Kendinize İyilik Yapmaktır

Kişilik bozuklukları tedavi edilebilen rahatsızlıklardır. En önemlisi, farkında olmak ve yardım almaktan çekinmemektir. Her kadın, sağlıklı bir zihinle daha güçlü, daha mutlu ve daha üretken bir yaşam sürebilir.

Sıradaki içerik:

Kişilik Bozukluğu Tipleri ve Belirtileri